Kiril i Metodij

Ученици   Професори   Родители   Контакт

Св. Кирил и Св. Методија, фреска од манстирската црква „Св. Богородица“ во с.Побожје

СВЕТИТЕ БРАЌА КИРИЛ И МЕТОДИЈ

И НИВНАТА ДЕЈНОСТ

 

 

Со доаѓањето на Словените во Македонија, тие со себе ги донеле и своите пагански верувања и својот јазик. За писмено изразување употребувале црти и рески. Сепак со доаѓањето во Македонија и на јужниот Балкан се сретнале со напредна култура и развиена писменост. Словените од староседелското население го примиле писмото кое било во употреба на тие простори и го користеле во писменото изразување. Но со постојните букви на грчкото унцијално писмо или со римското латинично писмо, не можеле да ги пишуваат сите карактеристични словенски гласови кои ги изговарале. Поради тоа, се појавила потреба да се создадат нови знаци – букви, со кои ќе се пишуваат словенските зборови, те. писмено ќе се забележува јазикот на Словените. Создавањето на азбука за Словените било дипломатски чекор на Византија, а со азбуката византиската придобивка била двојна. Прво – полесно се ширело Христијанството кај Словените и второ, Византија придобивајќи ги балканските словени на своја страна си обезбедувала подобра позиција против Бугарската држава која напаѓала на територијата на Византија на Балканот.

Задачата за создавање на словенско писмо, од византискиот двор ја добил Кирил (Константин Филозоф), кој имал целосна поддршка и помош од неговиот брат Методиј.

 

Биографии на Кирил и Методиј

Константин и Методиј се браќа родени и пораснати во Солун. Потекнуваат од угледно солунско семејство. Нивни родители биле Лав и Марија.

 

Методиј е роден во 826 год. Се школувал во специјални училишта за стекнување на воени вештини и за извршување на високи државни функции. Поради стекнатото знаење и способностите кои ги поседувал, Методиј на 20 годишна возраст, од визнтискиот двор добил чин Војвода. Тој како војвода во 845 година бил испратен да биде управник на Словенското кнежевство во Македонија, кое се простирало во Струмичко – брегалничкиот регион. Задача на Методиј била да ја осигура поддршката на месното население во борбата против бугарските напади на таа територија.

 

Константин, познат под монашкото име Кирил, бил роден во 827 год. Се школувал во солунските училишта во кои оделе само децата од поимотните семејства. Како најдобар ученик, рано се школувал на Цариградскиот универзитет (Магнаурската школа). Таму изучувал повеќе науки и повеќе јазици. По завршувањето на студиите Константин станал професор по филозофија во универзитетот во кој и самиот учел претходно. Како вреден и образован стекнал голема доверба на византискиот двор.

 

Мисиите на Кирил и Методиј

 

Мисија кај Сарацените

Прва мисија на Константин била мисијата кај Сарацените во Багдад. Со оглед на тоа што го познавал арапскиот јазик и Коранот, бил испратен од византискиот император Михаил III во дипломатска помирителна мисија кај Сарацените. Мисијата била во периодот (851 -856 год). Во оваа прва своја дипломатска мисија Константин успеал да ослободи извесен број (околу 1000) византиски заробеници кои ги вратил во Византија.

 

Брегалничка мисија

Потоа бил испратен да му помогна на својот брат во Словенското кнежевство во Македонија (оваа е тн. Брегалничка мисија). Доаѓајќи во брегалничко,  според легендата Константин покрстил 54000 словени. Таму Константин ги воочил проблемите со кои се соочуваат словените со немањето на своја азбука и неможноста да се употребува грчкото унцијално писмо и латничното писмо за запишување на специфичните словенски гласови.

 

Мисија кај Хазарите

Во 860 год – Константин е испратен од Византија кај Хазарите на (Кримскиот п-ов) брегот на Црно море. Тие немале официјална религија. Кај хазарското население имало  Евреи, Муслимани, Христијани и пагани (многубошци). Задача на Константин во оваа дипломатска и верска мисија во Хазарскит каганат била да го прошири христијанството на оваа територија и да ослободи византиски затвореници. Тој со себе го понел и својот брат Методиј.

Во оваа мисија на Крим тие ги откриле моштите на Папата Климент I (Римски) и со верски почести ги положиле во црквата Св.Димитрија во градот Херсон. Константин напишал и „Пофално слово“  и химна за папата Климент. Дел од моштите Константин понел со себе.

 

Мисија кај Аланите

По успешната мисија кај Хазарите, Константин бил испратен во нова мисија кај Аланите, во градот Фула, на источниот брег на Црно море. И оваа мисија успешно ја завршил покрстувајќи голем број пагани.

 

Мисијата во Велика Моравија

Во 863 год. моравскиот кнез Ростислав побарал од Византискиот император Михаил III да му испрати мисионери за заштита од влијанието на германското свештенство и германските мисионери. Византискиот император на мисија во Велика Моравија ги испратил  Константин и Методиј. Специјално за престојната мисија, браќата создале посебна азбука според јазикот кој го зборувале Словените, составена од 38 букви, Оваа азбука наречена е ГЛАГОЛИЦА. Превеле дел од Библијата на словенски јазик и неколку богослужбени книги на словенски и заминале во Велика Моравија.

Нивната дејност наишла на силен отпор кај германските свештеници кои жестоко се бореле против воведувањето на словенскиот јазик во богослужбата и против глагоското писмо.

Веста за мисионерите во Моравија стигнала и до Папата Никола I, па двајцата браќа тргнале кон Рим, на средба со Папата.

 

Мисијата во Панонија

За делото и големината на браќата Константин и Методиј, дознал и кнезот Коцел од Панонија, кој ги повикал браќата да им помогнат на панонските Словени против германизацијата. Константин и Методија останале во Панонија 6 месеци и во тој период го ширеле христијанството и писменоста кај тамошното население.

Од таму преку Венеција, отпатувале во Рим.

 

Средбата со Папата

Во Рим браќата биле примени од Папата Адријан II затоа што Никола I штотуку починал. Нему му ги предале моштите од папата Климент I. Поради мудроста и пожртвуваноста на Константин и Методиј, поради нивната мисија за ширење на Христијанството и поради честа која му ја направиле на починатиот папа Климент I, Адријан II, го ракоположил Константин за свештеник, а неговите ученици за презвитери и ѓакони. На Константин му било дозволено да изведе богослужба на словенски јазик, црковните книги кои биле преведени на словенски јазик и писмо биле оставени на поклонение во еден од римските храмови, а преводот на Библијата бил осветен од Папата кој дозволил во Велика Моравија и Панонија да се богослужбува на словенски јазик.

Во Рим, Константин тешко се разболил. Се замонашил во февруари 869 година и по педесетина дена починал. Непосредно пред смртта го примил монашкото име Кирил. Неговото тело со високи верски почести било положено во црквата „Св. Климент“ во Рим каде што се наоѓа до денешни дни.

 

Методиј, со од папата добиениот архиепископски чин се вратил во Велика Моравија за да продолжи со мисијата. Заедно со своите ученици, дејноста ја вршел со големи тешкотии поради силниот притисок од германското духовенство, се до смртта во 885 год.

карта на Европа 880 година

Карта на Европа во крајот на IX век

(околу 880 год)

Глаголица

Обла(горе) и аголна(долу)

Башчанска плоча, глаголичен запис,

од крајот на XI век, остров Крк, Хрватска

Споменик на Св.Кирил и Методиј во Охрид

Црквата Св. Климент во Рим во која се наоѓа гробот на Св. Кирил

фреска од Св.Климент во Рим

Константин и Методиј, му ги предаваат моштите од папата Климент на папата Адријан II во Рим

Фреска од цркавата Св.Климент во Рим

Copyright © 2016 www.gimprilep.edu.mk. All rights reserved.

Страната ја уреди

Проф. Николче Богданоски

 

14.05.2014

#

Врати се најгоре